De samenwerking krijgt vorm in een ‘Roadmap Groene waterstofeconomie’. Zowel in het Havenindustrieel Complex  Rotterdam als Energy Island Goeree-Overflakkee zijn geschikte lokaties voor onderzoek naar elektrochemische conversie- en opslagtechnieken en opschaling naar conversieparken.

Bij de groene waterstofeconomie gaat het om het op industriële schaal splitsen van water in waterstof en zuurstof met behulp van elektriciteit afkomstig uit met name windmolenparken op zee. Deze duurzame, ‘groene’ waterstof kan worden gebruikt als grondstof voor de chemische industrie, als energiedrager voor voertuigen, of alternatief voor aardgas om gebouwen mee te verwarmen. Daarmee kan het verbruik van olie, kolen en gas worden verkleind. Dat scheelt veel CO2 in de lucht en draagt daarmee bij aan het tegengaan van klimaatverandering.

Rol van conversie in de energietransitie

Deze energie-innovatie is vooral interessant omdat elektriciteit uit wind en zon niet altijd op het moment van opwekking kan worden verbruikt en opslag in batterijen nu alleen nog op kleine schaal en tegen hoge kosten kan. Opslag van een overschot aan duurzame electriciteit via omzetting naar energiedragers zoals waterstof, ammoniak, mierenzuur en methanol kan substantieel bijdragen aan de oplossing van dit probleem. Bijvoorbeeld groene ammoniak gebruiken als grondstof voor kunstmest of mierenzuur als brandstof voor auto’s.

Noord-Nederland en Rotterdamse haven

Gastspreker Hoogleraar Ad van Wijk van de Technische Universiteit Delft heeft tijdens de board-vergadering een presentatie verzorgd over deze nieuwe economie. Afgelopen donderdag heeft Van Wijk dat, in een delegatie van de Noordelijke Innovation Board, ook al gedaan in de Tweede Kamer, specifiek voor de situatie in Noord-Nederland. De Kamerleden gaven daarbij aan dat investeringsbeslissingen op de schaal van Nederland moeten worden genomen, waarbij Noord-Nederland en de Rotterdamse haven in samenhang worden bekeken. “De nationale overheid, de regionale overheden en de industrie moet goed samenwerken. Evenals de afnemers van de groene waterstof: de industrie, de mobiliteit, de gebouwde omgeving en de onbalansmarkt voor elektriciteit”, aldus Ad van Wijk.

Tijdens de board-vergadering zijn daarop anticiperend kansrijke projecten in de Rotterdamse haven en het nabijgelegen ‘Energy Island’ Goeree-Overflakkee geïdentificeerd die perfect passen in de redeneerlijn van de groene waterstofeconomie. Het gaat daarbij onder meer om de grootschalige productie van groene waterstof alsook om de ontwikkeling van een regionaal fieldlab ten behoeve van elektrificatie van de chemische industrie in de haven. “Regionale aansluiting van een nationaal innovatieprogramma zoals VoltaChem kan er vervolgens middels een fieldlab voor zorgen dat nieuwe technologie en business modellen versneld hun weg vinden naar de industriële praktijk”, voegt Martijn de Graaff van TNO daaraan toe.

Goede kansen voor samenwerking

De leden van de board hebben gezamenlijk geconcludeerd dat de groene waterstofeconomie belangrijk is voor Zuid-Holland en dat samenwerking essentieel is, zowel binnen Zuid-Holland als met Noord-Nederland. Dat zal vorm krijgen in een ‘Roadmap Groene Waterstofeconomie’. Dit sluit naadloos aan op voorbereiding van het ‘Convenant Waterstof’ over de keten van aanbod van en vraag naar groene waterstof. Dat convenant wordt in opdracht van de provincie Zuid-Holland met bemiddeling van voormalig staatssecretaris Steven van Eijck opgesteld. Ook Van Eijck was te gast bij de Board. “Ik bemiddel bij de totstandkoming van een convenant, waarin belanghebbenden commitment uitspreken voor het balanceren van het aanbod van en de vraag naar groene waterstof. Ik roep de Energy Innovation Board Zuid-Holland op om zich te committeren aan dit convenant, dat we begin december 2017 tijdens het duurzaamheidsfestival op Goeree-Overflakkee ondertekenen.” Han Weber, gedeputeerde van de provincie en voorzitter van de EIBoard: “Fijn dat zowel industrie als gemeente Goeree-Overflakkee zélf concrete projecten aandragen voor de versnelling van de energietransitie. Aan ons de uitdaging om bewoners van Zuid-Holland naast bijvoorbeeld elektrische auto’s ook de voordelen van waterstof te vertellen.” Wethouder Brandligt van de gemeente Delft vult aan: “Wethouders kunnen via partijlijnen kamerleden en de nieuwe bewindspersonen aanspreken op de kansen rond de groene waterstofeconomie. En wij moeten aan de ‘Warmtetafel’ de kansen inbrengen zodat waterstof een rol speelt bij het ‘gasloos maken’ van de gebouwde omgeving.”